ГЕОГРАФИЯ ПӘНІНДЕ КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ ҮДЕРІСІНІҢ ТИІМДІ БОЛУЫНДАҒЫ САРАЛАУ

Abstract

Мақаланың негізгі идеясы – педагогтердің кәсіби-педагогикалық инновациялық амалдарды игеруі. Осы амалдың бірі – саралау, ол мақсат қою, ақпараттық, шығармашылық және бағалау деген құзыреттіліктермен анықталады. Мақалада дәстүрлі білім беру архетипіне тоқталамыз. Мақалада жаңартылған білім беру жүйесіндегі бағалау жүйесі, білім алушылардың білімін критериалды бағалау, қалыптастырушы бағалау мен жиынтық бағалау түрлері берілген. Жалпы білім беретін мектептердегі дәстүрлі бағалау жүйесінен критериалды бағалау жүйесінің ерекшеліктері берілді. Қалыптастырушы бағалаудың құрылымы мен критерийлері беріліп, ұпайды бағаға айналдыру системасы көрсетілді. Қазіргі білім беру жүйесіне сәйкес оқытушының бағалауымен қатар білім алушының өзін-өзі бағалауы және өзара бағалау жүйесі талданды. Қазіргі білім берудің ерекшеліктері мен оқушының бәсекеге қабілеттіліктерін, коммуникативтік дағдыларын арттырудағы бағалау формалары салыстармалы зерделенген. Сондай-ақ қазіргі бағалаудың шынайылығы мен тиімді болуындағы саралап оқыту мен бағалау талқыланады. Саралау түрлерінен мысалдар келтіре отырып, сол оқыту мен бағалаудың тиім- діліктері туралы әлемдік ғалымдардың зерттеулері мен тәжірибелерінен нақты дәлелдер келтірілді. Сол дәлелдер мен фактілер негізінде Қазақстандық білім беруде саралап оқытуды енгізудің, география пәнінде пән дағдыларын жетілдірудегі саралап бағалаудың мысалдары келтірілген. Мақалада педагог іс-әрекетіндегі негізгі кәсіби-педагогикалық құзыреттіліктің функциялары (педагогикалық, кәсіби, әлеуметтік, тиімділік) туралы айтылды.